30 Aralık 2014

Kelimemizin adı "Mert"

Günün Kelimesi: Mert

Sonda söyleyeceğimi başta söyleyeyim:

İngilizce'deki Mortal (Ölümlü) kelimesi ile Mert aynı kökten geliyor.

Bu bağlamda İngilizce'de "cinayet" anlamına gelen "murder" kelimesi ile "mert" kelimesi de aynı köke sahip.

Hatta Türkçe argoda kullandığımız "mort olmak" da "mert" ile aynı kelime.

"Mert", Farsça'da insan, adam, erkek anlamına gelen "mard" kelimesinden geliyor. Mard eski Farsça'da ölümlü (insan) demek. Bu anlamı ile Latince'ye ve sonradan Avrupa dillerine yayılmış. (Fransızca: mort) Türkler, orta asyadan buralara göç ettiği zamanlarda artık "mard" kelimesi Farsça'da daha çok erkek, adam anlamında kullanılıyormuş. Biz de bu haliyle almışız; adam gibi adama mard = mert demişiz...

Şimdi mort konusuna dönersek, "mort" kelimesini Fransızca'dan almışız; ancak onun da kökeni sonuçta "murder", "mortal" ile aynı; yani "mert" kelimesinin kökü olan "mard". Bu bağlamda bizdeki "mert" Fransızca'da olmuş natürmort (doğanın ölümü: resimde cansız nesnelere odaklanılan dönem), amorti (Fransızca "öldürmek" demek), amortisman (tüketmek; yavaş yavaş öldürmek), , post-mortem (ölümden sonra), mortgage (Fransızca'da ölü + rehin kelimelerinin birleşimi).

Hiç yorum yok: